- Consadole Sapporo đã tiếp cận với anh như thế nào, thưa anh Công Vinh?

Sapporo Sapporo đã thông qua công ty Dentsu Media có chi nhánh ở Việt Nam kết nối tôi với Chủ tịch của họ. Sau đó, đích thân ngài Chủ tịch đội bóng này sang Việt Nam để ký hợp đồng.

- Các CLB Nhật Bản dành chế độ đãi ngộ ra sao với cầu thủ? Nó có khác nhiều so với cách làm ở Việt Nam?

Hiếm có nền bóng đá nào trả tiền lót tay như Việt Nam. Ngay cả Chanathip hay Dangda cũng có lương 25 đến 30 nghìn USD một tháng. Trong khi đó, tiền lương của Việt Nam có thể là 50 triệu đồng một tháng nhưng lót tay lên đến 2,5 tỷ một năm. Nếu quy ra thì lương cầu thủ Việt Nam cũng được khoảng hơn 10 nghìn USD một tháng.

Bóng đá Nhật Bản hay ngay cả Thái Lan cũng chỉ trả tiền lương thôi chứ không trả tiền lót tay. Điều đó cho thấy chúng ta đang đi ngược xu thế. Các CLB ở Nhật Bản trả tiền thưởng cho thời gian ra sân. Dù một phút hay đá chính thì cũng thưởng như nhau. 

Mọi cầu thủ đều nỗ lực nên việc vào sân là sự ghi nhận của CLB dành cho họ. Cầu thủ dự bị thưởng như nhau. Họ chỉ chia hai mức như vậy thôi, không phải thưởng nhiều mức như Việt Nam là 10-7-5-3. Trong đó, cầu thủ đá chính là 10, vào sân là 7, dự bị là 5 và không được đăng ký là 3.

Với họ, một đội bóng có cầu thủ chính thức thì cũng có cầu thủ dự bị. Họ ghi nhận tầm quan trọng của cầu thủ dự bị, bởi họ cũng là một phần của tập thể. Cầu thủ dự bị cũng luôn nỗ lực tập luyện để tạo sự cạnh tranh lên cầu thủ đá chính. Họ tạo ra môi trường cạnh tranh và công bằng, nếu tập luyện tốt thì anh sẽ được vào sân.

- Dù là cầu thủ xuất sắc hàng đầu của Việt Nam nhưng với việc đến từ một nền bóng đá thấp như V.League, anh nhận thấy ánh mắt như thế nào từ những ngày đầu tới Nhật Bản?

Tôi từng thi đấu ở Bồ Đào Nha rồi nên đã lường trước được điều đó. Nhưng khi tôi sang đến Nhật Bản, hoá ra mọi thứ lại không phải như vậy. Ngày đầu tiên, tôi đã được giới thiệu trước phòng thay đồ. Khi biết tôi đến từ Việt Nam, họ lại càng dành tình cảm quý mến với mình. Người Việt Nam chúng ta được người Nhật rất yêu quý. 

Ban huấn luyện và đồng đội luôn hỗ trợ cho tôi. Khi tôi đá phạt tốt, sút 11 mét tốt thì họ sẵn sàng nhường cho mình thực hiện. Điều họ quan tâm là thành tích tập thể. Họ luôn hỗ trợ mình từ cái nhỏ nhất. Tôi cảm thấy sự trân trọng mà cầu thủ Nhật Bản dành cho mình. Trong khi đó, tôi không cảm thấy điều đó khi thi đấu ở châu Âu. Như tôi từng chia sẻ trước đây, cầu thủ châu Âu có một ánh mắt phân biệt với cầu thủ châu Á như chúng tôi.

- Có vẻ như anh không gặp quá nhiều khó khăn ở xứ sở mặt trời mọc?

Tôi rất hài lòng về chuyến đi Nhật Bản. Khi tôi hết hạn hợp đồng với Sapporo, họ đã gửi lời đề nghị trị giá 240 nghìn USD để mua đứt 1 năm còn lại của tôi với SLNA. Họ đã gửi email cùng số tiền phá vỡ hợp đồng.

Trước đó, họ mượn tôi trong 5 tháng. Tôi đã thể hiện tốt trong thời gian ở đó. Tôi còn 1 năm hợp đồng với SLNA. Họ nói rằng muốn ký tiếp với tôi và gửi email cũng như số tiền. Tuy nhiên, SLNA nói sẽ không bán mà bảo rằng tôi muốn đi thì phải tự tuyên bố. 

Trong khi đó, khán giả nói tôi muốn ra đi vì tiền nhưng tôi luôn dành tình nghĩa cho quê hương. SLNA đã cưu mang tôi trong thời điểm khó khăn. Sapporo muốn đưa tôi về và đưa cho SLNA 5 tỷ tiền đền bù. SLNA cũng biết sau 1 năm hợp đồng tôi sẽ ra đi vì đội không đủ tài chính để giữ tôi lại. Vì vậy, nếu SLNA lấy 5 tỷ đó để mua cầu thủ ngoại hay đào tạo trẻ thì đã rất tốt. 

Cuối cùng, sau khi tôi nghỉ SLNA rồi thì Sapporo tiếp tục mời tôi về với hợp đồng hai năm. Nhưng lúc đó tôi cũng gần 30 tuổi rồi và con gái mới lên 2 tuổi nên quyết định gia nhập Bình Dương để ở gần gia đình. Nói thật lúc đó tôi rất tiếc khi đắn đo, suy nghĩ mãi. Nhưng tôi đã xác định chỉ thi đấu đến 31 tuổi là sẽ nghỉ luôn, bất kể phong độ cao hay không. Tôi không bấu víu vào quá khứ của mình để cố thi đấu tiếp.

Tôi là người xác định làm gì thì làm hết sức và đến khi dừng lại thì phải dừng. Tôi có chút nuối thôi nhưng dẫu sao nhìn lại, quãng thời gian thi đấu ở Nhật Bản với tôi quá đẹp, quá hoàn hảo. Sau này khi tôi cùng ĐT Việt Nam thời HLV Miura sang Nhật Bản tập huấn, NHM Sapporo đến xin chữ ký tôi khiến tôi rất xúc động.

- Sự cạnh tranh ở J.League đã đem đến sức bật cho nền bóng đá Nhật Bản?

Sapporo khi ấy ở J.League 2, các đội bóng ở hạng này cạnh tranh cực kỳ khốc liệt. Mỗi đội có 30 cầu thủ nhưng khi đăng ký chỉ được 18 người thôi. Những người được đăng ký đó vẫn phải ra sân tập trong buổi sáng của ngày thi đấu. Đến sáng thứ hai, họ cũng tiếp tục phải thi đấu với các đội sinh viên. Đó là thông lệ rồi và sự cạnh tranh cực kỳ khốc liệt. 

Cường độ tập luyện rất lớn. Mình phải cố gắng vượt bậc để đáp ứng yêu cầu của họ. Họ quan tâm kết quả tập luyện của cầu thủ chứ không quan tâm đến tên tuổi của anh là ai. Kể từ khi sang Nhật Bản, mỗi ngày là cuộc chiến. Cầu thủ Hàn Quốc đến cùng với tôi cũng phải tập luyện đến 1 giờ trưa rồi mới về ăn uống. Ngày nào cũng như vậy. Ăn xong là đi ngủ thôi vì đuối sức quá. Không có ngày nào tập luyện mà chúng tôi được buông lỏng một giây phút nào cả. Thể chất của người Hàn Quốc vốn đã rất tốt mà đã như vậy huống chi mình. 

Một ngày chỉ có một buổi tập thôi. Các cầu thủ đến từ sớm để tắm rửa, tập gym, trị liệu, mát xa, tập cơ bụng,... Đến 10 giờ thì bắt đầu tập luyện. 12 giờ dừng lại. Nhưng không ai về cả. Người thì chạy thêm 45 phút, người tập thêm cơ bụng, người thì lại sút bóng, hậu vệ tập phá trong khoảng 1 tiếng nữa. Đến 1 giờ kém chúng tôi mới vào phòng tắm rồi mới ăn cơm.
Những điều đó giúp nâng cao kỹ năng và tinh thần chiến đấu cho cầu thủ nên nếu chúng tôi vượt qua được thì người đó xứng đáng có một vị trí trong đội hình xuất phát thôi. Người Nhật họ rất công bằng. 

Có một đặc điểm là các CLB tự thu tự chi, không có một ông bầu nuôi một đội như Việt Nam. Bóng đá với họ là một ngành kinh doanh. Vì vậy, họ tạo ra môi trường cạnh tranh và phát triển. Ai thi đấu tốt thì họ sẽ tạo điều kiện ra sân để nâng cao thành tích của đội. HLV thành công thì sẽ đến với môi trường tốt hơn. 

- Vậy theo anh, yếu tố nào khiến cầu thủ Việt Nam xuất ngoại không thành công?

Cầu thủ Việt Nam đến châu Âu khó lắm, mình bất lợi về thể lực, thể hình và văn hoá. Cầu thủ thi đấu ở châu Âu đến từ tứ xứ, đa chủng tộc nên rất khó khăn để hoà nhập. Họ cũng không cởi mở lắm với người châu Á. 

Cầu thủ Việt Nam có thể thành công hơn khi sang Nhật Bản hay Hàn Quốc. Nhưng tôi nghĩ cầu thủ Việt Nam phù hợp với nền bóng đá Nhật Bản hơn. Bên cạnh đó, cầu thủ Việt Nam có tâm lý e ngại khi xuất ngoại, không dám thử thách bản thân mình vì họ có thể phải dự bị và đánh đổi sự nghiệp. Tôi khuyên trước khi xuất ngoại, cầu thủ Việt Nam cần chuẩn bị ngôn ngữ để phục vụ cho việc giao tiếp trong sinh hoạt và tập luyện. 

- Chúng ta cần làm gì để học hỏi cách làm bóng đá của người Nhật?

Nhật Bản cũng phải đi học bóng đá Đức, họ đi học nền bóng đá nước ngoài để phát triển bóng đá của nước mình. Việt Nam cũng đang trên con đường như vậy. Nhưng họ có kinh tế, có điều kiện để thực hiện hoá điều đó. Mình cũng vậy nhưng cơ chế của chúng ta thì bóng đá chưa nuôi được bóng đá. 

- Về trận đấu sắp tới, Nhật Bản quá vượt trội rồi, cơ hội của Việt Nam theo đánh giá của anh?

Việt Nam và Nhật Bản tương tự về cách đá, chiến thuật. Nhưng Nhật Bản hơn chúng ta ở đẳng cấp. Việt Nam cũng đá nhỏ, nhanh, kỹ thuật nhưng Nhật Bản lại vượt trội hơn một bậc. 

Lứa hiện tại của Nhật Bản bây giờ còn tài năng hơn lứa ở Asian Cup 2007 mà tôi từng chạm mặt. Họ thiện chiến hơn, HLV thành công hơn. 

Trong trận tứ kết Asian Cup 2019, chúng ta chỉ có một vài thời điểm gây khó khăn lên khung thành Nhật Bản thôi. Còn chúng ta chưa đá được theo ý đồ của mình, không kiểm soát được trận đấu. Lần này, chúng ta có thể hi vọng vào sự nôn nóng khi họ cần điểm. Lúc ấy, họ sẽ sơ hở và chúng ta tung ra cú đấm quyết định để có mang về lợi thế. Nếu chúng ta thua trước, trận đấu sẽ an bài sớm.

Nhưng có một điều, cầu thủ Nhật Bản thi đấu nhiều ở nước ngoài nên việc đi lại sẽ khiến họ mệt mỏi. Những trận đấu vừa qua, họ rất chật vật. Cộng thêm Việt Nam được thi đấu trên sân nhà nữa nên cơ hội của chúng ta là có. Nhìn vào tổng thể, cơ hội chiến thắng của chúng ta khoảng 30%. Dẫu sao, bóng chưa lăn thì chưa thể nói trước điều gì.