2021 là một năm rất khó khăn với tất cả mọi người, trong đó bao gồm cả những võ sĩ. Anh đã tập luyện, giữ phong độ thế nào trong khi vẫn đảm bảo công việc hàng ngày?

Nguyễn Trần Duy Nhất: Năm vừa qua có rất nhiều sự thay đổi, nhất là dịch bệnh COVID-19. TP Hồ Chí Minh là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Bản thân tôi hồi đầu năm 2021 có tham dự Giải vô địch Muay toàn quốc. Đây là giải đấu được tổ chức nhằm tuyển chọn vận động viên tham dự SEA Games 31 diễn ra tại Việt Nam.

Ở giải đấu đó, tôi giành chức vô địch và giành suất chính thức lên đội tuyển Muay quốc gia để chuẩn bị cho SEA Games.

Nhưng khi tôi lên tập trung tại đội tuyển quốc gia thì dịch COVID-19 ập đến, SEA Games vì thế cũng phải tạm hoãn. Cá nhân tôi cũng bị gián đoạn việc tập luyện, thi đấu 1 năm. Tới khi dịch bệnh bùng phát ở TP Hồ Chí Minh thì các phòng tập đóng cửa, VĐV phải tập ở nhà thì tôi cũng không phải ngoại lệ.

Trong thời gian ở nhà, tôi chợt nghĩ: Nếu mình chỉ ở đây, tập luyện qua các bài giảng trực tuyến và làm việc trong nhà thì bình thường quá. Thế nên tôi liên hệ với Sở Văn hóa - Thể thao TP Hồ Chí Minh để đăng ký hỗ trợ mọi người trong mùa dịch. Tôi làm vậy một phần cũng vì nhìn thấy hoàn cảnh khó khăn của mọi người trong tâm dịch.

Hoạt động tôi tham gia là cùng Hội Chữ Thập Đỏ TP Hồ Chí Minh chuyển những bình Oxy tới khu cách ly tập trung. Hoạt động ấy kéo dài trong vòng 1 tháng. Sau đó, tôi đi cùng đoàn đến các xã, huyện của TP Hồ Chí Minh như Bình Chánh để cùng các thanh niên xung phong lấy mẫu xét nghiệm, phát quà...

Mùa dịch nhiều khó khăn khép lại, nhưng bản thân tôi thấy mình đã làm được rất nhiều việc có ích. Tâm trạng tôi vì thế cũng rất thoải mái.

Ngay sau khi dịch bệnh chấm dứt, có một giải Vô địch thế giới về Muay diễn ra ở Thái Lan. Vì thế tôi phải tập luyện liên tục để lấy lại thể trạng, phong độ trước thềm giải đấu. Quá trình thi đấu của tôi bị gián đoạn khá nhiều nên thành tích nội dung đối kháng không tốt. Bù lại tôi cũng cố gắng giành 1 HCV, 1 HCB về cho đoàn Việt Nam ở các nội dung quyền thuật.

Nhìn về một năm vừa qua, tôi cảm thấy rất thoải mái dù có nhiều biến đổi diễn ra. Đây cũng là động lực của tôi để cố gắng nhiều hơn trong năm 2022. Bản thân tôi nghĩ một khi đã tham gia làm điều gì đó thì phải cố gắng hết mình.

Việc anh tham gia công tác thiện nguyện không chỉ xuất phát từ lòng tốt của bản thân, mà cũng là một cách tập luyện trong mùa dịch?

Bình Oxy có rất nhiều loại với kích cỡ khác nhau. Có bình 40 lít, bình 12 lít, 7 lít, 5 lít... Mỗi khu cách ly, vì thế, lại có nhu cầu khác nhau về các bình Oxy để chúng tôi vận chuyển tới. Thực sự khi vận chuyển các bình Oxy thì rất mệt, và ít nhiều bị kỳ thị.

Trong thời gian tôi đi vận chuyển bình Oxy cho các khu cách ly, vợ tôi cũng ngại một chút vì trong nhà có con nhỏ. Vợ tôi bảo anh đi làm như vậy nhỡ trong nhà có người trong nhà bị lây thì sao, nhưng cuối cùng cũng thông cảm để tôi tiếp tục công việc. Các đàn em, môn đệ của tôi cũng giúp sức nữa.

Có bạn bị nhiễm virus phải nghỉ ở nhà, còn tôi vẫn tiếp tục làm việc. Thông thường, vận động viên có tập luyện thì thể trạng sẽ tốt hơn những người không tập thể dục thể thao, nên các bạn VĐV nhiễm bệnh cũng hồi phục nhanh. Có sức khỏe và tinh thần tốt thì suy nghĩ của chúng ta sẽ tích cực hơn.

Cái tên Duy Nhất của anh bắt nguồn từ đâu? Tại sao anh chọn theo đuổi con đường Muay Thái?

Ông nội tôi có ba người con. Ba tôi là con lớn, rồi tới một người chú và một người cô. Ba và chú tôi từng là những võ sĩ Boxing tự do vô địch toàn quốc nhiều năm, cũng du đấu sang Campuchia, Thái Lan nhiều lần. Chú tôi tên Nguyễn Trần Duy, được ông nội đặt biệt hiệu khi thi đấu là Tấn Nhất Duy.

Lúc tôi chào đời, ông nội có nói với ba tôi là muốn giữ lại tên Tấn Nhất Duy trong gia đình. Ba tôi cũng rất thương em trai, nên lấy tên của chú đặt cho tên tôi là Nguyễn Trần Duy Nhất. Tôi còn có một người em trai theo đuổi võ thuật nữa, hiện tại mở phòng tập và làm công tác huấn luyện.

Ba mẹ tôi ngày xưa thi đấu Boxing tự do thì các động tác ra đòn, cũng như kỹ thuật rất giống Muay hiện đại. Nhưng sau năm 1975, những đòn đánh chỏ, lên gối của Boxing tự do gây sát thương cao nên Việt Nam không cho phép ra những đòn như vậy nữa và đổi thành Võ cổ truyền Việt Nam.

Hồi nhỏ, tôi được ba mẹ dạy Võ cổ truyền Việt Nam, từ tập quyền thuật lên thi đấu đối kháng. Nhưng thực chất, cái gốc tập luyện của tôi vẫn là Boxing tự do. Đến năm 2008 khi tôi bắt đầu học Đại học thì chọn học Võ cổ truyền. Đấy cũng là thời điểm Vovinam và Võ cổ truyền, một trong 2 môn được chọn làm Quốc võ của Việt Nam.

Cuối cùng, Vovinam được chọn làm Quốc võ. Ước mơ của tôi luôn là khoác áo đội tuyển Việt Nam thi đấu các giải võ thuật quốc tế, nhưng tiếp tục theo đuổi Võ cổ truyền thì rất khó làm điều ấy. Trùng hợp thay, năm 2008 cũng là lúc TP Hồ Chí Minh tuyển chọn võ sinh tập Muay.

Tôi tìm hiểu về Muay, biết môn võ này thi đấu rất giống Boxing tự do ông nội và ba hay kể, nên bén duyên với Muay từ đó.

Khi tập Muay, môn võ này có đúng như anh hình dung chứ?

Ấn tượng của tôi ban đầu về Muay là những đòn đánh chỏ, lên gối rất đẹp. Ngoài ra, môn võ này giống như những gì ba mẹ, ông nội tôi hay kể từ bé. Tôi theo đuổi cũng vì muốn xem một môn võ có nhiều đó chỏ gối thì sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng đến khi tập luyện, tôi mới thấy Muay khó hơn tưởng tượng nhiều bởi vì phải sử dụng chỏ gối kết hợp với đấm và đá.

Ban đầu, việc tập luyện Muay của tôi gặp rất nhiều khó khăn. Tôi vốn là VĐV võ cổ truyền chuyển qua Muay, một môn võ yêu cầu khả năng chịu đòn rất cao. Tôi thường xuyên phải chịu những vết thương trầy da chảy máu, bầm tím, sưng mắt, đau ống quyển... Nhưng những vết đau đó lại khiến tôi càng say mê hơn, thích hơn, muốn được trải nghiệm một trận đấu thực sự.

Ngày được sang Thái Lan tập huấn, tôi có cơ hội tiếp xúc nhiều hơn, biết nhiều điều mới mẻ hơn về quê hương của môn võ này. Ở trận đấu đối kháng Muay đầu tiên, tôi giành chiến thắng. Đó là bước đệm quan trọng cho tôi tiếp tục gắn bó với môn võ này.

Anh có nhớ mình đã gặp bao nhiêu chấn thương không? Có phải anh từng gặp chấn thương nặng tới mức mọi người bảo Nhất hết thời rồi, làm công việc khác đi?

Thực sự là nhiều lắm, tôi không thể kể nổi. Giai đoạn tôi mới tập luyện là lúc phải chịu đòn nhiều nhất, dính nhiều chấn thương nhất. Nhưng mỗi chấn thương lại trở thành động lực, bởi đây là lựa chọn của tôi để hiện thực hóa ước mơ thi đấu trên võ đài.

Đúng là cuối năm 2012, tôi từng gặp một chấn thương gãy tay rất nặng. Đó là thời điểm tôi thượng đài thi đấu với một võ sĩ Thái Lan. Hiệp 1 tôi chiếm ưu thế, hiệp 2 cũng vậy, nên đến hiệp 3 tôi muốn có một đòn đánh đẹp để chiến thắng knock-out. Tôi định ra một đòn đánh vào cằm, nhưng anh ta thụp xuống nên tôi đánh trúng trán.

Tay phải tôi cảm thấy rất đau ngay sau khi ra đòn trúng. Tôi có tay lại, lắc thử thì nghe tiếng kêu "cốc cốc". Ở thời gian còn lại của hiệp 3, tôi di chuyển nhiều hơn và ra đòn bằng tay trái để kết thúc trận đấu bằng thắng điểm. Lúc xuống đài, tôi mới bảo các bác sĩ kiểm tra. Kết quả chiếu phim sau đó cho thấy xương cẳng tay bên phải của tôi gãy đôi.

Ban đầu tôi không nghĩ mình sẽ chấn thương nặng đến thế, tưởng là chỉ chấn thương vùng cơ thôi, nhưng rốt cục lại là gãy xương, phải bó bột. Bác sĩ nói nếu tôi mổ phẫu thuật để bắt vít, cố định lại xương thì tay sẽ đẹp hơn, nhưng làm thế lại phải mổ tháo vít thêm lần nữa. Sau khi cân nhắc, tôi quyết định bó bột cho tay tự lành, không bắt vít.

Trong khoảng thời gian tay bó bột, tôi vẫn qua nơi đội tuyển tập luyện để giao lưu cùng mọi người trước thềm giải đấu. Có một người anh đi ngang qua nhìn tay tôi bó bột thì buột miệng lắc đầu nói "Hết thời rồi, nghỉ thôi làm việc khác". Câu nói của người anh khiến tôi phải suy nghĩ nhiều hơn, nhưng không nghĩ đến chuyện giải nghệ.

Hồi đó tôi mới ngoài 20 tuổi, chẳng lẽ chỉ vì một chấn thương, một câu nói mà nghĩ đến chuyện bỏ cuộc, giải nghệ? Tôi tìm đọc câu chuyện về những người thiếu may mắn trong cuộc sống. Họ vẫn sống, vẫn làm việc, chẳng lẽ tôi không thể làm vậy? Ngày hôm sau, tôi tiếp tục tập luyện với đôi chân và tay trái. 6 tháng sau, tay phải tôi lành lặn và tôi trở lại tập luyện như bình thường.

Sau này anh còn gặp những chấn thương tệ hơn chứ?

Tôi từng trải qua một chuyến du đấu đánh 7 trận trong 7 đêm liên tục ở nước ngoài. Kết thúc giải, tôi phải chống nạng đi chứ 2 chân không thể tự bước như người bình thường được nữa. Máu bầm trong cơ thể tôi cũng rất nhiều, phải mất khoảng 1 tháng để xả hết ra. Trong 1 tháng đó, ngày nào tôi cũng đi vệ sinh ra máu mới hồi phục xong.

Những chấn thương như vậy là một phần của võ thuật. Sau khi kết thúc giải, tôi có sử dụng thuốc tan máu bầm, cũng như nhiều loại thuốc khác để cơ thể hồi phục. Không thể tránh được chấn thương trong khi thi đấu, mà phải chấp nhận và sống chung với nó rồi tự điều trị cho bản thân. Sau mỗi giải đấu, tôi lại phải nghỉ đến giải đấu tiếp theo nữa.

Điều quan trọng hơn cả, võ thuật còn là đam mê của tôi nên tôi phải chơi được, phải theo đuổi mà không nghĩ nhiều đến chấn thương. Nếu nghĩ quá nhiều về nó, tôi chắc sẽ bỏ cuộc sớm. Một ước mơ khác của tôi còn là khoác áo đội tuyển Việt Nam thi đấu những giải quốc tế như SEA Games, Indoor Games...

Anh đã bao giờ tập luyện, thi đấu khi trên mình vẫn còn chấn thương chưa?

Như tôi đã chia sẻ, trong thời gian gãy tay phải thì tôi vẫn tập chân và tay trái trong 6 tháng. Đến khi trở lại thi đấu, ban đầu tôi vẫn hạn chế dùng tay phải. Còn chấn thương gặp phải trong khi tập luyện hàng ngày thì nhiều lắm, thi đấu cũng vậy. Mỗi đòn đá của tôi mà ống quyển trúng vào đầu gối, hay chỏ của đối thủ đều rất đau.

Không ít lần ống quyển của tôi bị móp, bể, phải ăn uống, nghỉ ngơi để hồi phục lại. Ai cũng có cơ chế tự hồi phục cơ thể, nhưng khi chiếu chụp cho tôi, bác sĩ từng nói: "Xương của em không phải xương của người bình thường, được bù đắp canxi để dày lên hơn người bình thường". Tôi cũng học cách tự điều trị cho cơ thể hồi phục tốt hơn sau mỗi trận đấu.

Một cách khác để tôi học hỏi thêm những cách điều trị sau thi đấu là học từ những võ sĩ nước ngoài. Tôi nghe theo họ, áp dụng thì thấy rất hiệu quả. Những chấn thương theo thời gian vì thế cũng bình thường hơn, và tôi vẫn có thể duy trì thi đấu đỉnh cao đến tận bây giờ.

Đâu là điểm khác biệt giữa Muay nhà nghề và SEA Games? Cá nhân anh có gặp khó khăn không?

Nhiều võ sĩ thi đấu Muay nhà nghề chiến thắng rất nhiều trận, nhiều giải nhưng gặp khó khăn khi trở lại SEA Games. Cá nhân tôi cũng không phải ngoại lệ. Muay là môn võ Thái Lan, nên các võ sĩ của quốc gia này tham dự bộ môn Muay ở SEA Games luôn rất mạnh. Bên cạnh Thái Lan, áp lực từ khán giả nước chủ nhà tại SEA Games cũng rất lớn.

Một điểm khác biệt nữa ở SEA Games là võ sĩ phải thi đấu liên tục trong nhiều ngày với những đối thủ khác nhau. Chỉ có người cuối cùng còn trụ lại, giành chiến thắng tất cả các trận đấu mới giành HCV. Bản thân tôi đã tham dự 4 kỳ SEA Games nhưng chỉ giành được 1 HCB và 3 HCĐ, chưa có HCV nào. Đó là tấm huy chương tôi còn thiếu trong bộ sưu tập của mình, dù đã có HCV ở các giải châu Á và thế giới.

Muay nhà nghề khác với SEA Games ở chỗ là chúng tôi chỉ cần dồn sức vào 1 trận, đánh 1 đối thủ rồi sau đó mới chuẩn bị thi đấu trận tiếp theo. Đánh ở SEA Games cần tính toán kỹ hơn để sau một trận thắng, chúng tôi có thể vào thi đấu trận tiếp theo mà không tốn quá nhiều sức, không bị chấn thương. Nếu dồn hết sức vào trận mở màn thì chắc chắn tôi sẽ gặp chấn thương, không đánh được nữa.

Cá nhân tôi thấy với cách đánh đó, Muay nghiệp dư ở SEA Games khó thi đấu hơn chuyên nghiệp. Giải đấu tôi phải đánh 7 trận trong 7 đêm là một ngoại lệ, bởi đó là giải vô địch thế giới và có nhiều nước tham dự. Còn ở SEA Games, võ sĩ cần tính toán sao cho thắng 3 trận liên tiếp để có thành tích tốt, càng đánh vào vòng trong càng có phong độ cao.

Ai là người gắn liền cái tên Duy Nhất với biệt danh "độc cô cầu bại" của Muay Việt Nam?
Tôi còn nhớ vào khoảng năm 2015-2016, tôi mới ngủ dậy lướt qua tin tức thì thấy tên mình xuất hiện liên tục. Họ gọi tôi là nhà độc cô cầu bại của Muay Việt Nam sau khi tôi giành chức vô địch thế giới lần thứ 5. Được mọi người, được các nhà báo đặt biệt danh như vậy tôi cũng cảm thấy vui, nhưng tôi không suy nghĩ quá nhiều về nó.

Thực chất, trước khi giành được vinh quang như vậy thì tôi cũng trải qua rất nhiều thất bại. Những thất bại đó giúp tôi vững tin hơn, trưởng thành hơn. Tôi thường không nhớ nhiều về những chiến thắng của mình, nhưng nhớ rất rõ những lần thất bại. Tính đến thời điểm này, tôi đã đấu hơn 300 trận ở đấu trường nghiệp dư lẫn chuyên nghiệp và thua khoảng 10 trận.

Ở các giải đấu tôi tham gia, hiện tại tôi đã bước vào đến các trận thuộc vòng 3 của ONE Championship và có khả năng tranh đai vô địch trong tương lai. Nếu các giải đấu không phải tạm hoãn vì dịch bệnh, có lẽ tôi đã có cơ hội thượng đài để thi đấu những trận lớn. Mong là trong thời gian tới, tôi sẽ có nhiều cơ hội thi đấu chuyên nghiệp hơn.

Anh nghĩ mình sẽ làm gì nếu một ngày không còn thi đấu nữa?

Hiện tại tôi có 2 phòng tập võ ở TP Hồ Chí Minh. Tôi muốn mình không chỉ là một VĐV thi đấu đơn thuần, mà còn truyền cảm hứng cho các bạn trẻ, đào tạo các em trở thành vận động viên trong tương lai. Mong các em sau này cũng có cơ hội đi đến nhiều nơi, trở thành những nhà vô địch Muay quốc tế.

Bên cạnh đó, hiện tại tôi cũng đứng ra tổ chức một số giải đấu, tạo điều kiện cho các em có nơi thi đấu. Các em cần có điều kiện thi đấu thường xuyên để nâng cao kinh nghiệm, chứ tập luyện nhiều không thể giỏi bằng thi đấu nhiều được. Đó là cách để Việt Nam có nhiều võ sĩ giỏi trong tương lai.

Tôi có những ước mơ, dự định rất lớn với Muay và võ thuật nói chung. Khi đến Thái Lan, Thụy Điển, tôi thấy ở đó họ tổ chức được nhiều giải đấu lớn, mời những võ sĩ tên tuổi đến tham gia thì tôi muốn Việt Nam sau này cũng có thể làm được như vậy. Bằng cách đó, Muay sẽ được nâng tầm. Khán giả cũng có cơ hội thưởng thức, xem võ thuật như những chương trình giải trí đơn thuần.

Định kiến xã hội thường mặc định hình ảnh một võ sĩ với bạo lực. Anh làm thế nào để thoát khỏi nó, cũng như kiềm chế bản thân?

Võ thuật có một điều rất hay. Khi ta tập luyện võ nhiều hơn, bản thân sẽ cảm thấy điềm tĩnh hơn. Ngoài ra, gia đình tôi cũng có truyền thống tập luyện võ thuật, tôi là đời võ sinh thứ 4. Từ bé, tôi đã được ba mẹ dạy về đạo đức, về người học võ và đạo của võ sư. Võ không văn là võ bạo hành, văn không võ là văn nhu nhược. Tôi được huấn luyện rất kỹ về vấn đề đó, các môn sinh của tôi sau này cũng vậy.

Trước khi học võ, các em đều được rèn phải học đạo đức. Quá trình tập luyện võ thuật cũng gian khổ, đòi hỏi các em phải cố gắng, nỗ lực. Ai tập giữa chừng đã bỏ cuộc chắc chắn sẽ thất bại và không thể gắn bó với võ thuật được. Chỉ có những ai cố gắng hoàn thành bài tập, vượt qua khó khắn mới học được tính chịu đựng, điềm tĩnh.

Những mâu thuẫn ngoài xã hội, vì thế, không cần dùng đến võ thuật để giải quyết. Với võ sĩ, nơi để thi thố tài năng và thể hiện bản thân chính là võ đài. Mỗi người học võ trước hết để rèn luyện sức khỏe, sau đó thể hiện khi thi đấu. Cuộc sống bình thường thì chúng ta nên nhường nhịn, không uống rượu bia, hút thuốc. Tôi được dạy như vậy, sống như vậy và cũng khuyên học trò mình học theo như vậy.

Có học viên từng nói với tôi là trước khi học võ, các em có thể đánh bạn vì "nhìn nó thấy ghét". Nhưng đến khi các em tập võ, rèn luyện và thi đấu một thời gian thì không còn nóng tính như vậy nữa. Các em không bao giờ đánh nhau, nói bậy. Võ thuật giúp con người chúng ta điềm tĩnh hơn trong cuộc sống và xử lý tình huống dễ hơn.

Phòng tập của tôi có rất nhiều các em nhỏ do phụ huynh gửi đến. Các em tập ở đây như một môn thể dục, thể thao đơn thuần để rèn luyện sức khỏe, rèn luyện đạo đức. Tôi luôn dạy đạo đức là nền tảng, là bản chất của võ thuật.

Tính đến giờ, tôi đã dạy hàng ngàn môn sinh tập võ nhưng chưa bao giờ nghe tin học viên của mình đi đánh nhau, gây gổ. Tôi rất tự hào vì các em ngay cả khi còn tập luyện hay không vẫn giữ được nền tảng, trở thành người có đạo đức.

Nếu tôi có một học viên sử dụng võ thuật để gây gổ, đánh nhau, tôi sẽ gọi em đó lên để hỏi câu chuyện xảy ra khi ấy. Sau khi lắng nghe câu chuyện, tôi sẽ khuyên em giải quyết câu chuyện theo một hướng khác không cần đến bạo lực. Nếu em đó vẫn không nghe lời, không chịu tiếp nhận góp ý thì tôi buộc phải cho em nghỉ tập vì đạo đức của em không tốt.

Ai cũng phấn đấu giành chiến thắng, giành HCV và vô địch. Nhưng anh đã bao giờ nghĩ đến viễn cảnh thất bại chưa, và anh sẽ đón nhận nó như thế nào?

Tại kỳ SEA Games tới, tôi đặt mục tiêu giành HCV ở SEA Games, bởi đó là tấm huy chương tôi vẫn thiếu trong bộ sưu tập của mình. Đối thủ mạnh nhất cạnh tranh với tôi là các võ sĩ Thái Lan, quê hương của môn Muay. Nhưng ở SEA Games 31, chúng ta có lợi thế hơn nhờ thi đấu trên sân nhà, được khán giả cổ vũ.

Còn nếu như tôi không giành được HCV SEA Games, thì đó cũng là một phần của thi đấu thôi. Không quan trọng sàn đấu lớn nhỏ, mỗi khi bước lên võ đài, tôi đều cố gắng hết sức mình để giành chiến thắng. Đến thời điểm ấy, chuyện thắng thua không còn quan trọng nữa bởi mình đã thể hiện hết khả năng của bản thân.

Bản thân tôi từng không ít lần phải nhận chỉ trích khi đạt thành tích không tốt ở một vài giải đấu. Tôi nghĩ cộng đồng mạng là một nơi có rất nhiều tiếng nói và luồng suy nghĩ khác nhau. Với tôi, đó nên là nơi chỉ để mình giải trí, vui chơi, trò chuyện với mọi người chứ không thể làm vừa lòng tất cả mọi người.

Tôi chỉ biết làm những điều đúng nhất, tốt nhất cho bản thân, gia đình và bạn bè. Những điều người khác nói, chỉ trích thì tôi không để tâm quá nhiều đến họ. Ví dụ như có một số người hâm mộ nhắn tin thường xuyên, tôi không thể trả lời hết thì họ bảo mình "kiêu, chảnh".
Ở những tình huống như vậy, tôi thường nói họ luôn đúng, còn tôi sai. Mọi người biết vậy sẽ ngừng chỉ trích và không nói nữa.

Cảm ơn Duy Nhất đã dành thời gian cùng Thethao.vn. Chúc anh thành công với những dự định sắp tới, nhất là sứ mệnh của anh cùng Muay Việt Nam!